Sociale economie: een gepast antwoord op de nieuwe noden van een netwerkoverheid
Overheden worden hoe langer hoe meer geconfronteerd met steeds complexere maatschappelijke problemen. De vraag hoe een moderne overheid hiermee omgaat is bijzonder relevant en het antwoord is de laatste 20 jaar onderhevig aan sterke veranderingen. Van een grote bureaucratie die alles in eigen beheer houdt evolueren we sinds de jaren ’00 richting een focus op samenwerking. Daarbij overheerst een duidelijke filosofie: Het oplossen van steeds complexere maatschappelijke problemen vereist samenwerking tussen betrokken actoren. Overheden die inzetten op de sociale economie nemen daarbij een pioniersrol op.
FIX: meerdere vliegen in één klap
FIX is een voorbeeld van hoe verschillende maatschappelijke problemen gezamenlijk worden aangepakt. FIX werd in 1999 opgericht met de steun van de Vlaamse Gemeenschapscommissie. FIX is een sociale economiebedrijf dat publieke infrastructuur renoveert in Brussel. Dat doen ze met de aanwerving van langdurig werkzoekenden. Deze werknemers krijgen gedurende 1 tot 2 jaar een werkervaring in de bouwsector. Na hun traject worden FIX’ers verder ondersteund bij hun zoektocht naar een job op de reguliere arbeidsmarkt. De werking van FIX sluit nauw aan bij de moderne netwerkfunctie van overheden. FIX staat bijvoorbeeld heel dicht bij de Brusselse scholen en kan hun infrastructurele noden op een professionele manier bundelen en geïnformeerd communiceren naar de regionale overheden. Ook op vlak van doorstroom scoorde FIX hoge ogen. Van de FIX’ers die in 2019 hun werkervaringstraject bij FIX afrondden vond 72% binnen het jaar een job op de reguliere arbeidsmarkt. Dit dubbele antwoord op verschillende publieke noden (werkloosheid en infrastructuur) in overleg met diverse partners maakt van FIX een aantrekkelijke partner voor een netwerkoverheid. Daarom kreeg FIX er vanaf 2009 een extra activiteit bij.
Energieverantwoordelijken: draaischijf voor duurzaamheid
Al meer dan 10 jaar lang zijn 2 energieverantwoordelijken het gezicht van het energieproject van FIX. Hun opdracht situeert zich in het centrum van deze netwerkfunctie: De energieverantwoordelijken (EV’s) sensibiliseren partners om duurzame keuzes te maken en vestigen de aandacht op nieuwe mogelijke energiebesparende keuzes. Hieronder enkele voorbeelden:
- EV’s adviseren op basis van energiemetingen de scholen over mogelijke energiebesparende maatregelen. Daarnaast ondersteunen ze scholen ook bij de opmaak van subsidiedossiers.
- Controle door EV’s stimuleert externe studiebureaus om bij hun plannen verhoogde aandacht te hebben voor energiebezuiniging ipv. een eenzijdige focus op prijszetting.
- EV’s bieden advies aan overheden bij de beoordeling van subsidieaanvragen.
- EV’s adviseren overheden over de focus van subsidiërende maatregelen en belichten hierbij de noden van scholen op basis van meetbare data en 1e-lijns ervaringen.
- EV’s bieden technische expertise bij de uitvoering van energiebesparende werven van FIX. Voorbeelden zijn advies bij de plaatsing van thermische isolatie en de plaatsing van verlichting.
- EV’s sensibiliseren de ploegen van FIX over duurzaam materiaalbeheer. Dit uit zich zowel in de keuze van ecologische materialen als bij het afvalbeheer tijdens uitvoering van de werf. Zo koos FIX er in 2020 voor om volledig over te schakelen op ecologische verf.
Een netwerkfunctie vraagt een diverse aanpak, aangepast aan de verschillende betrokken stakeholders. Dit is een uitdagende maar waarderende taak. De duidelijke shift in de geesten richting meer aandacht voor duurzaamheid en de mooie resultaten werken bovendien motiverend om steeds verder te gaan. Door diverse actoren met elkaar te verbinden blijven zij een belangrijke motor voor meer energiebewuste beleidskeuzes bij FIX en alle partners.
©Lander Loeckx 
©Lander Loeckx
Lees ook : Bio-ecologische isolatie: een toekomstmarkt voor renovatiebedrijven; Technische installaties, de kneusjes van de circulaire economie?; Covid Safe-certificaat: Zouden ingenieurs en architecten een deel van de oplossing hebben gevonden?, Opleiding voor meer circulaire bouw in Brussel.
