Glasgow wordt als de belangrijkste klimaattop sinds het Parijsakkoord beschouwd. Toch zijn de akkoorden die gesloten werden tijdens de COP26 onvoldoende om klimaatopwarming binnen de aanvaardbare grenzen te houden van 1,5°C. Met het huidig akkoord tussen de 197 landen stevenen we jammer genoeg af op een klimaatopwarming van 2,4°C en dit ondanks de wereldwijde gevolgen die klimaatopwarming nu reeds met zich meebrengt.
Een lichtpuntje is het feit dat er voor het eerst gesproken wordt over het einde van steenkool en fossiele brandstoffen. Ondanks een afgezwakt slotakkoord mag er wat dat betreft over een historische mijlpaal worden gesproken. Deze beslissing zal ook de bouwsector richting meer duurzaamheid bewegen.
Na de klimaattop dienen alle landen over te gaan tot actie. De Belgische onderhandelaars vertrokken echter naar de klimaatconferentie zonder akkoord tussen de verschillende overheden van ons land over de klimaatdoelstellingen. Europa heeft nochtans ambitieuze doelstellingen vooropgesteld in het Europees klimaatpakket met een vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met minstens 55 procent en koolstofneutraliteit tegen 2050.
Voor België betekent dit een beperking van de broeikasgassen met 47% tegen 2030. De verdeelsleutel van deze ambities zal nog voer voor discussie zijn tussen de verschillende gewesten en het federale niveau van ons land.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft haar ambitie verhoogd naar een reductie van de uitstoot van broeikasgassen met minstens 40 procent tegen 2030. Sinds 2015 hanteert het Brussels Hoofdstedelijk Gewest strenge normen voor de bouwsector en was het zo de eerste regio in ons land die (bijna-)energieneutraal bouwen oplegde. De strengste eisen werden destijds opgelegd voor nieuwbouw, terwijl Brussel natuurlijk over zeer veel bestaande gebouwen beschikt. Daarom wordt nu de renovatiestrategie “Renolution” uitgerold om de bestaande energieverslindende gebouwen op een duurzame en circulaire manier aan te pakken.
Ook Vlaanderen is een dergelijke strategie aan het overwegen: een renovatieplicht bij eigendomsoverdracht van gebouwen en daarnaast ook het einde van de gasaansluitingen voor nieuwbouw. Toch toonde het Vlaamse gewest een gebrek aan ambitie bij de start van de klimaattop in Glasgow en was er van een gemeenschappelijke Belgische visie geen sprake. De Vlaamse ambitie om de uitstoot tegen 2030 te beperken tot 40% ligt duidelijk ook onder de Europese doelstellingen.
Wallonië is ambitieuzer en stelt een reductie van 55% voorop maar heeft nog geen concrete maatregelen die dit in de praktijk zouden moeten omzetten. Het gewest werd de voorbije zomer nochtans zwaar getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. Ook hier wordt een doorgedreven renovatiestrategie overwogen.
De tijd begint te dringen om op korte termijn vooruitgang te boeken en klimaatverandering tegen te gaan. Als China en de Verenigde Staten kunnen samenwerken is er misschien nog hoop voor de verschillende overheden van ons land.
Auteur: Wendy Boswell, CERAA vzw en Voorzitster cluster ecobuild.brussels
