De milieu-impact van bouw- en renovatieprojecten is een problematiek die bij een stijgend aantal projecten voorkomt. We proberen reeds lange tijd de energie verbruikt door gebouwen te verminderen, met name via EPB. Het zou echter te simpel zijn te denken dat de milieu-impact van een gebouw uitsluitend kan worden teruggebracht tot de energie die tijdens het gebruik ervan wordt gebruikt. Om rekening te kunnen houden met het effect van de andere levensfasen van het gebouw, is TOTEM een zeer nuttige tool wanneer het erom gaat de milieu-impact als gevolg van het gebruik van middelen over de gehele levensduur te kwantificeren. Het wordt ook interessant wanneer dit thema in een overheidsopdracht wordt geïntegreerd, gezien het de mogelijkheid biedt deze impact te objectiveren en een precieze doelstelling te volgen gedurende het gehele project.
Dit document reikt pistes aan voor de integratie van TOTEM in een aanbestedingsprocedure, om zo realistische doelstellingen vast te kunnen leggen en een samenhangend bestek te verkrijgen. Deze pistes zijn slechts een voorbeeld van een beredenering en ontwikkeling van een bestek en zijn gebaseerd op ervaring opgedaan bij de begeleiding van 4 projecten tussen 2020 en 2022. Het gaat om de volgende 4 projecten:
- Entre Deux Pont – Beliris: bouw van nieuwbouwwoningen
- Clos des Mariés – BGHM: ingrijpende renovatie van collectieve woningen tot sociale woningen
- Abbé – CLTB: bouw van een nieuw appartementsgebouw
- Klavers – Woningfonds: oprichting van een duurzame wijk bestaande uit 3 woonblokken
In dit document vindt u het volgende:
- Een algemene gids voor de integratie van TOTEM-ambities en -eisen in aanbestedingsdocumenten;
- Diverse bijlagen met inhoud die aangepast kan worden voor een specifieke overheidsopdracht:
- Bijlage A: Voorbeelden van inhoudelijke en technische clausules die in aanbestedingsdocumenten kunnen worden opgenomen;
- Bijlage B: Vragen en antwoorden over de integratie van TOTEM in een overheidsopdracht (zie FAQ overheidsopdracht hieronder) ;
- Bijlage C: Een voorbeeld van bijlage met betrekking tot het gebruik van TOTEM in een overheidsopdracht;
- Bijlage D: Een voorbeeld van een gunningscriterium met betrekking tot de integratie van TOTEM in een overheidsopdracht in het kader van het thema ‘duurzaamheid’;
- Bijlage E: Een voorbeeld van een tabel voor de beoordeling van offertes voor een overheidsopdracht waarin een selectiecriterium met betrekking tot TOTEM in het thema ‘duurzaamheid’ is opgenomen.
De OVAM publiceerde in 2021 een gids om Vlaamse publieke bouwheren te helpen bij de integratie van TOTEM in hun opdrachten (“Studie – TOTEM voorschrijven in overheidsopdrachten, een praktische gids voor aanbestedende overheden”. Deze is beschikbaar:
- in de downloadsectie van de website totem – totem-building.be
- op de website van OVAM: TOTEM en voorbeeldrol Vlaamse Overheid (vlaanderen.be)
Deze gids is geschreven naar aanleiding van de opvolging van vijf projecten.
Klik hier om het volledige document te downloaden
FAQ overheidsopdrachten
Deze vragen en antwoorden vatten alle informatie over de integratie van TOTEM in een overheidsopdracht samen en worden toegevoegd aan de FAQ over TOTEM die beschikbaar zijn op www.totem-building.be/FAQ.
Voor nadere informatie over de verschillende onderwerpen die hieronder kort worden besproken, kan de lezer de andere delen van dit document (gids en bijlagen) raadplegen.
Klik hier om het bijlage B te downloaden
1. Welke rol kan TOTEM spelen bij de ondersteuning van circulariteit in een overheidsopdracht?
2. Waarom en wanneer kan ik TOTEM opnemen in mijn bestek?
3. Welke TOTEM-vereiste moet in het offertestadium van een overheidsopdracht worden opgenomen?
4. Welke TOTEM-vereiste moet in het uitvoeringsstadium van een overheidsopdracht worden opgenomen?
5. Is het wenselijk om een volledig TOTEM-model van het project te vragen? Zo ja, in welk stadium?
6. Wat is het nut van TOTEM-opvolging tijdens het project/de uitvoering?
7. Wie moet een door een inschrijver in TOTEM uitgevoerde analyse beoordelen en hoe?
8. Welke link kan in een overheidsopdracht worden gemaakt tussen BIM en TOTEM?
9. Mijn bedrijf werkt met raamovereenkomsten om een ontwerpteam aan te stellen. Hoe kan ik in dit geval het gebruik van TOTEM integreren?
10. Wat is het verband tussen TOTEM en de koolstofbalans?