De sector van de circulaire en duurzame economie biedt tal van ontwikkelingsmogelijkheden, met name dankzij de samenwerking tussen verschillende spelers. Dat is de richting die Permafungi en Sonian zijn ingeslagen, door samen nieuwe producten te creëren die gebruikmaken van de expertise en middelen van beide partners, met de steun van het Circulaire Innovatieprogramma van Innoviris.
Deze eerste succesvolle prototypes maken de weg vrij voor nieuwe projecten en synergieën.
Natuurlijke productie
Concreet is deze gezamenlijke creatie een interieurmeubel, genaamd “Chimère”, ontworpen door de kunstenaar Damien Gernay. Het heeft de vorm van een module van 1,20 m hoog en 1,50 m breed en houdt het midden tussen een designrekje en een open scheidingswand, gemaakt van Permafungi mycomaterialen die een houten frame omsluiten, geleverd en op maat gesneden door Sonian. Het geheel is erg sterk en heeft een groot draagvermogen, waardoor dit nieuwe object de functionele prestaties kan leveren die van een dergelijk item worden verwacht.
Zoals de ontwerpers uitleggen, is de productie van deze console gebaseerd op echte synergie, terwijl er tal van uitdagingen bij kwamen kijken.
Stephan Kampelmann van Sonian: “ Bij de start van dit project was Damien Gernay sterk geïnteresseerd in de mogelijkheden van mycomaterialen. Hij was het die met dit concept kwam aanzetten, een soort console/rek dat in een ruimte kan worden geplaatst om ze af te bakenen, waarbij het sterk visuele aspect van het materiaal en de uitermate regelmatige superstructuur ervan een troef zijn. Voor dit project leverden we het beukenhouten frame aan de binnenkant van de meubels, evenals het houtafval dat als substraat diende voor de schimmels die het mycomateriaal produceren dat het frame bedekt.
De grootste moeilijkheid was echter het ontwerpen en bouwen van de mal waarin de ondersteunende structuur zit, omgeven door houtspaanders, en waarin het mycelium wordt geïnoculeerd.
De schimmels voeden zich vervolgens met het houtafval in de mal, waardoor fijne draden ontstaan die het houten frame binnendringen en ervoor zorgen dat het geheel aan elkaar kleeft. En dat is best indrukwekkend, want in de schrijnwerkerij is het in elkaar zetten van de verschillende stukken hout altijd een heel belangrijk technisch moment in het fabricatieproces. Hier wordt die fase echter biologisch uitgevoerd, en niet met schroeven, spijkers of lijm, maar met draden op celniveau. We spelen dus echt met levende organismen. En dat maakt het allemaal zo spannend en innovatief”.
Victoria Maertens van Permafungi: “ Voor het rijpen van de mycomaterialen in de mal moet je tussen de drie en vijf weken rekenen voordat het materiaal alle beschikbare ruimte heeft ingenomen, wat het proces stabiliseert. Vervolgens is er dan nog de ontkistingsfase, die eigenlijk heel complex is omdat het mycomateriaal in dit stadium nog nat en dus heel kwetsbaar is. Om de goede ontkistingstechniek te vinden die het object niet beschadigt en op die manier ons werkprotocol te definiëren, deden we verschillende pogingen, met vallen en opstaan. Nadat de module uit de mal is gehaald, moet ze nog ongeveer tien dagen drogen voordat ze kan worden gebruikt.”
