In december 2019 deed Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, tijdens haar toespraak tot het Europees Parlement de fundamenten van de “Green Deal” uit de doeken. In deze belangrijke verklaring benadrukte ze de cruciale rol van hout als bouwmateriaal in Europa’s streven naar koolstofneutraliteit tegen 2050.
Een krachtige rol voor koolstofvastlegging
Hout is onmiskenbaar een belangrijke troef in de strijd tegen de klimaatverandering. Dankzij fotosynthese heeft elke kubieke meter geproduceerd hout de capaciteit om bijna 0,9 ton koolstofdioxide om te zetten in een duurzame vorm van opslag. Bovendien bevordert het gebruik van hout de toepassing van materialen met een lage koolstofafdruk in de bouw. Een kubieke meter hout die verstandig wordt gebruikt, kan de uitstoot van 1,1 ton CO₂ die wordt geproduceerd door andere materialen compenseren. Het is echter noodzakelijk dat dit hout uit duurzaam beheerde bronnen komt om een vermindering van 2 ton CO₂ per kubieke meter gebruikt hout te garanderen. Het gebruik van gecertificeerd hout is een essentiële strategie om een duurzame bevoorrading te garanderen.
Duurzaamheid als belangrijke waarde in de bouwsector
Huizen die bijvoorbeeld worden gebouwd op basis van houtskeletbouw of met CLT-materialen worden meestal op een andere locatie geprefabriceerd, waarbij volledige muren of zelfs complete ruimtes op maat worden ontworpen in gespecialiseerde productiesites. Deze methode maakt het mogelijk de productietijden in de fabriek en de bouwtermijnen op het bouwterrein aanzienlijk te verkorten. Deze verhoogde efficiëntie vermindert niet alleen de tijd die nodig is om nieuwe woningen te bouwen, maar ook de huurperiode van de bestaande woningen. Dankzij de centralisatie van de productie in productiesites kan tijdens het hele bouwproces een strenge kwaliteitscontrole worden gehandhaafd. Bovendien betekent een kortere bouwtijd op het bouwterrein:
- minder geluidshinder,
- minder werfverkeer,
- minder afvalproductie.
De uitstekende isolatie-eigenschappen van hout maken het eenvoudiger om energieneutrale gebouwen te bouwen, doordat dunnere muren kunnen worden gebruikt, waardoor de leefruimte binnen hetzelfde bouwvolume wordt geoptimaliseerd. Door hout te gebruiken in bouwprojecten wordt het ook makkelijker om te beantwoorden aan de ambitieuze normen van het ‘Fit for 55’-programma, dat tot doel heeft om de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55% te verminderen ten opzichte van 1990 en om tegen 2050 een energieneutraal woningpark te bereiken.
Lage dichtheid, een beperkte impact
Hout wordt gekenmerkt door zijn lage dichtheid, wat betekent dat lichtere funderingen kunnen worden gebruikt, waardoor er minder beton nodig is. Omdat hout zo licht is, is het een ideaal materiaal om een of meer extra bouwlagen te realiseren. De bestaande funderingen zijn sterk genoeg om deze extra bouwlaag in hout te kunnen dragen.
Houtbouw, een “compatibele circulaire economie”
Om de milieudoelstellingen te halen, is het essentieel dat bouwmaterialen herbruikbaar of hernieuwbaar zijn. Houtbouw speelt in dit opzicht ook een belangrijke rol. De assemblages die worden gebruikt in houtbouw hebben vaak geen permanente beperkingen, waardoor ze volledig omkeerbaar zijn. Deze omkeerbaarheid betekent dat volledige ruimtes kunnen worden hergebruikt in toekomstige projecten. Elementen die niet hergebruikt kunnen worden, vinden een tweede leven in andere toepassingen, worden gerecycleerd of gebruikt als energiebron aan het einde van hun levenscyclus.
De daad bij het woord
De Commissie had het daarom bij het juiste eind wanneer ze hout aanwees als een belangrijke bondgenoot in de strijd tegen klimaatverandering en de transitie naar een circulaire economie.
Fedustria dringt erop aan dat deze visie in Europa in de praktijk wordt omgezet, te beginnen met België. Ze draagt hiertoe bij via haar verschillende initiatieven, waaronder informatie- en promotiecampagnes zoals hout: de natuurlijke keuze of hout geeft zuurstof, maar ze vraagt dit ook via haar memorandum met het oog op de komende verkiezingen, waarin ze vindt dat de overheid de nodige stappen moet zetten om ervoor te zorgen dat we in de bouwsector 20% meer hout zouden gebruiken dan nu het geval is.
Auteurs: Piet Vanthournout & Guy De Muelenaere – Fedustria
Credits: © Dewaele Woningbouw
Lees ook: Ontwerpen voor renovaties in de toekomst; Samenwerken met onderzoekers van de universiteiten in het SynHERA-netwerk om je innovatieprojecten tot leven te brengen; Hoe beïnvloedt de klimaatontregeling de architectuur?; Het verbod op fluorescentielampen: til je verlichting naar een hoger niveau; Isoleren van binnenuit: een gratis tool om de juiste keuzes te maken
